Povratak na popis lekcija - fizika 7
Video
Prilikom kupovanja raznih uređaja, kao na primjer perilice rublja, treba voditi računa o njihovoj snazi. Od dva uređaja veću snagu ima onaj uređaj koji u kraćem vremenu obavi veći rad. Snaga je fizička veličina koja govori koliki rad obavi neki uređaj ili čovjek u određenom vremenu. Razmjerna je obavljenom radu, a obrnuto razmjerna vremenu u kome je taj rad obavljen.

Označava se velikim slovom P i jednaka je kvocijentu obavljenog rada i vremena u kome je rad obavljen:

19-1

Mjerna jedinica za snagu je Wat, a naziv je dobila po izumitelju Jamesu Wattu koji je usavršio parni stroj čija je primjena dovela do industrijske revolucije u 19. stoljeću.

Uređaj ili čovjek ima snagu od jednog W ako obavi rad od jednog J u vremenu od jedne sekunde. Vat je prilično mala mjerna jedinica pa se često koriste veće jedinice kao kilovat, megavat i gigavat.
  • P - oznaka za snagu
  • snaga je kvocijent rada i vremena u kome je taj rad obavljen

19-1

P - snaga
W - rad
t - vrijeme

  • 1 W (vat) – mjerna jedinica za snagu

19-2

    • Veće jedinice od vata:
      • 1 kW = 1000 W
      • 1 MW = 1000 000 W
      • 1 GW = 1000 000 000 W
Da bi neki uređaj ili čovjek obavio rad mora imati dovoljno energije. Pri obavljanju rada jedan dio te energije pretvara se u koristan rad, a drugi se dio gubi u obliku topline, buke i slično. Omjer dobivenog korisnog rada i uložene energije naziva se korisnost uređaja i označava se grčkim slovom η (eta).

19-3

Korisnost je uvijek manja od jedan i izražava se u postocima. Može se iskazati i preko snage kao omjer korisne i uložene snage.

19-4

Korisnost benzinskog motora je oko 35%, dizelskog motora oko 40%, a elektromotora oko 95%.

Čovjek obavi rad od 500 J za 5 s. Kolika je snaga čovjeka?

2 500 W
100 W
495 W

Dva viličara prenose teret. Veću snagu ima onaj koji u istom vremenu prenese:

manji teret
veći teret

Neki uređaj ima snagu 0,2 kW. Kolika je njegova snaga u vatima?

2000 W
200 W
2 W

Od dva mladića koja obavljaju jednaki rad veću snagu ma onaj koji taj rad obavi u:

kraćem vremenu
duljem vremenu
snaga ne ovisi o vremenu

Snagu računamo iz izraza:

P=W·t
P=W/t
P=t/W