Povratak na popis lekcija - hrvatski 8

Tvorba riječi prefiksacijom



Moraš znati!
Prefiksalna tvorba (prefiksacija) je način tvorbe kod koje se ... osnovi složenice predmeće tvorbeni predmetak.


Glas ili niz glasova koji se predmeće osnovnoj riječi zove se ... predmetak ili prefiks.




Primjeri:

predmetak/prefiks+tvorbena osnova= tvorenica, složenica
na + pisati = napisati
ni + malo = nimalo
polu + glasno = poluglasno
ne + tko = netko
raz + ljutiti = razljutiti


Prefiks nije punoznačna riječ, često nije ni samostalna.

Prefiks je najčešće prijedlog ili čestica ne.




Prefiksalno-sufiksalna tvorba je tvorbeni način u kojemu se istodobno zbiva prefiksalna i sufiksalna tvorba.

Osnovna riječ istodobno dobiva prefiks i sufiks.


prefiks  +  osnovna riječ  +  sufiks =  tvorenica, složenica
pri  +  gor  +  je =  prigorje
po  +  ime( n )  +  ce  =  poimence
po  +  vrat( iti )  +  ak  =  povratak
uz  +  glav( a )  +  lje  =  uzglavlje
po  +  Sava  +  ina  =  Posavina

U prefiksalnoj tvorbi najčešće glasovne promjene su:


a) jednačenje po zvučnosti:

pod  +  puno  =  potpuno
svjedoč  +  ba  =  svjedoba
pod  +  kopati  =  potkopati


a) gubljenje suglasnika:

od  +  dati  =  odati
od  +  dijeliti  =  odijeliti
bes  +  subjektna  =  besubjektna


Predmetak ili prefiks je glas ili niz glasova koji se predmeće Najčešće je to ili čestica .



     Podravina       (po – Drava – ina)

     Sufiksacijom
     Prefiksalno-sufiksalnom tvorbom
     Izvođenjem



     opstati       (ob + stati = opstati)

     Jednačenje suglasnika po zvučnosti
     Nepostojano a
     Jednačenje po mjestu tvorbe



     Izvođenjem
     Sufiksacijom
     Prefiksacijom
     Prefiksalno-sufiksalnom tvorbom